چکیده

قارچ بیمارگر Rhizoctonia solani به ‌دلیل دامنه میزبانی بالا، قدرت تهاجم بالا و دوام زیاد یکی از مهم‌ترین عوامل بیماریزای گیاهی محسوب می‌‍شود. به‌ منظور کنترل بیولوژیک قارچ R.solani AG-4 عامل مرگ گیاهچه لوبیا با باکتری‌های آنتاگونیست از سه منطقه آب و هوایی ایران (پرباران، متوسط و کم باران) نمونه‌برداری شد و 850 جدایه خالص گردید. پس از بررسی اثر آنتاگونیستی باکتری‌های جدا شده از مناطق مختلف و باکتری‌های کلکسیون گروه گیاهپزشکی دانشگاه ولی‌عصر (عج) در شرایط آزمایشگاه 165 جدایه دارای قدرت بازدارندگی بودند. پس از انجام تست‎های بیوشیمیایی 24 جدایه سودوموناس فلورسنت به ‌همراه 6 جدایه کلکسیون PF-5، CHA0، CHA89(gac/A mutant)،UTPF₁₀₁، P₃ و P_3-15 برای تست گلخانه به‌منظور انتخاب دو جدایه جهت فرمولاسیون انتخاب شدند. پس از پنج هفته شدت بیماری و شاخص‌های رشدی (وزن تر وخشک ریشه و اندام هوایی) بررسی گردید. دو جدایه VUP50 و CHA0 به ‌دلیل تاثیر مناسب بر شاخص‌های رشد و کاهش بیماری برای فرمولاسیون در حامل‌های تالک، پیت، پودر سیب، خاک‌اره پسته و پوست پسته انتخاب شدند. پس از پنج هفته فرمولاسیون تالک + CHA0 با 85 و 75 درصد تاثیر بر وزن تر و خشک ریشه با شاهد اختلاف معنی‌دار داشت. خاک‌اره + VUP50و پسته + CHA0 با 46 و 28 درصد تاثیرگذاری بر وزن تر و خشک اندام هوایی با شاهد اختلاف معنی‌دار داشتند. فرمولاسیون‌های تالک، خاک‌اره، پسته + VUP50تالک و خاک‌اره + CHA0 سبب کاهش 70 درصدی شدت بیماری شدند. نتایج تعیین جمعیت پس از یک ماه نشان داد فرمولاسیون پیت و خاک‌اره با جمعیت 10¹¹ کلنی در بیشترین میزان جمعیت را داشتند.

کلمات کلیدی:biological control، formulation، Pseudomonas fluorescens، لوبیا

فصل اول

مقدمه

پاتوژن‌های گیاهی بر روی سلامت گیاهان اثر می‌گذارند و تهدید مزمنی برای تولیدات کشاورزی در کل اکوسیستم‌ها می‌باشند. تولیدات کشاورزی سخت‌تر از دهه‌های گذشته شده است (Compant et al., .(2005 علی‌رغم استفاده از تمامی یافته‌های گیاهپزشکی و ابزارهای موجود برای محافظت از گیاهان در حدود یک سوم از محصولات کشاورزی توسط آفات و بیماری‌ها از بین می‌رود (Nakkeeran et al., 2005). استفاده از مواد شیمیایی تاثیرات مثبتی داشته و کمک زیادی به افزایش و بهبود محصولات غذایی کرده است.

    افزایش قیمت مواد شیمیایی و تقاضا برای مواد غذایی عاری از مواد شیمیایی منجر به جستجو برای روش‌های جایگزین شده است (Kloepper, 1993).

عدم موفقیت در صادرات محصولات زراعی و باغی بعلت باقیمانده سموم شیمیایی از یکطرف و تاثیر اندک روش شیمیایی در کنترل عوامل بیماری‌زای خاکزی، هزینه‌های اقتصادی و همچنین کاهش تاثیر آن‌ها بدلیل ظهور نژادهای مقاوم سبب محدودیت استفاده از سموم شده است.(Whips, 2001; Glimour, 2001)

کاربرد مواد شیمیایی از قبیل سموم و کودهای شیمیایی یکی از اساسی‌ترین چالش‌‌های قرن حاضر است به طوری که در بسیاری از نقاط جهان بدلیل بهره برداری نادرست و کاربرد بی‌رویه انواع نهاده‌های کشاورزی، وسعت قابل توجهی از زمین‌های کشاورزی تخریب شده‌اند (Glimour, 2001).

بعلاوه مشکلاتی از قبیل از بین رفتن میکروارگانیسم‌‎های مفید، مسمومیت کارگران و … استفاده از مواد شیمیایی را محدود می‌کند. دلایل فوق دستیابی به روش‌‌‌های سالم و ارزانتر را بعنوان یک چالش جدی فراوری محققان قرار داده است. در این حرکت استفاده از مواد بیولوژیک در کنترل بیماری‌های گیاهی مورد توجه قرار گرفته است که در این بین باکتری‌های آنتاگونیست از جایگاه ویژه‌ایی برخوردار هستند. عوامل کنترل زیستی، رشد گیاه را زیاد کرده و مکانیزم مقاومت را در میزبان فعال می‌کند. باکتری‌های آنتاگونیست خصوصاً سودموناس‌های فلورسنت با تولید یکسری متابولیت‌های ضدمیکروبی و آنتی‌بیوتیک، سیانید هیدروژن، سیدروفور، پروتئاز و پدیده رقابت و … نقش موثری در کنترل بیماری‌های خاکزی دارند (Lopper, 2006).

از جمله بیمارگرهای مهم خاکزی میتوان Rhizoctonia solani Kuehnعامل مرگ گیاهچه، پوسیدگی بذر، پوسیدگی ریشه و طوقه لوبیا را نام برد. این قارچ ممکن است عامل بیماری بسیاری از گیاهان باشد و یا بصورت ساپروفیت در خاک زندگی کند. گونه R. Solani دارای دامنه وسیع از نژادهای بیماریزا است که برخی فقط محدود به یک گونه میزبان می‌‌‌باشند و برخی دامنه وسیعی از میزبان‌ها را دارا هستند. انتشار وسیع جغرافیایی، بالا بودن قدرت بیماریزایی، دوام و قدرت ساپروفیتی بالا، این قارچ را از نظر بیماریزایی با اهمیت نموده است و از طرفی پیچیدگی محیط خاک و عدم کارایی روش های متداول کنترل شیمیایی، مدیریت بیماری های خاکزاد را دشوار می‌سازد. از این رو استفاده از ارقام مقاوم در ترکیب با تناوب زراعی و سایر روش‌ها در کنترل تلفیقی توصیه می‌شود (Agrios, 2005).

در پاسخ به شرایط محیطی سالم و جایگزینی آفت کش‌ها، لازم است روشی برای کنترل آفات و بیماری‌ها در مدیریت تلفیقی بسنجیم. با این حال به نظر می‌رسد که برخی آفت‌کش‌ها در آینده استفاده شوند و اعتماد بیشتری به آن‌ها نسبت به عوامل کنترل بیولوژیک باشد اما عوامل کنترل بیولوژیک دامنه عمل کمتری نسبت به سموم دارند و نمایش ناسازگاری در مزرعه دارند و این دلایل اصلی محدودیت استفاده از آن‌ها برای کنترل بیماری‌هاست.

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 114